Autor, jak już wspominałem, najmocniej koncentruje się na takich aspektach powstawania gry, jak proces pisania zadań i fabuły. W sumie głównie tego książka dotyczy. Są pewne elementy, które można by rozwinąć, aczkolwiek rozumiem zainteresowanie autora tematem opowieści bardziej niż techniczną stroną produkcji, co też wyjaśnił w bardzo ciekawiej rozmowie na kanale UV o grach. Poza tym i tak jest to dość szczegółowy opis, a trudno byłoby w jednej książce oddać absolutnie wszystko, bo stworzenie tak dużej gry jest procesem niezwykle złożonym i wymagającym. Niemniej jednak nie spodziewałem się, że same etapy powstawania produkcji są tak ciekawe. Nie spodziewałem się również, że można je opisać w sposób, który naprawdę wywołuje u czytelnika pewnego rodzaju napięcie, czy też towarzyszące książkom fabularnym poczucie „muszę wiedzieć, co będzie dalej”.

Może w pewien sposób jest to spowodowane konstrukcją publikacji, ponieważ jest mocno fabularyzowana. Z jednej strony faktycznie wspiera to pewnego rodzaju płynność czytania i odbiór książki, ponieważ nie jest to sztywna relacja z prac. Są to emocje, które towarzyszyły pracownikom, trudności, z którymi musieli sobie poradzić, niepewność w związku ze swoimi pomysłami itp. Bardzo to zbliża czytelnika do przedstawionej historii. Z drugiej strony miejscami odczuwałem poczucie zażenowania (dobrze oddaje to słynne słowo „cringe”), ponieważ miejscami zaszło to za daleko i czytanie o tym, jak pewnego pracownika za jego młodości krowa lizała po twarzy, a jej ślina skapywała na magazyn o grach, było dziwne.

Każde wprowadzenie opowieści o nowym pracowniku to właśnie taka wstawka fabularna, która następnie przechodzi w opis prac wykonywanych przez daną osobę. I niektóre z tych fabuł są po prostu dziwne i trochę przekoloryzowane. Na szczęście za każdym razem, gdy autor już zacznie rozpisywać się o pracy naszych bohaterów, to poczucie zażenowania znika całkowicie, a pojawia się zaspokajana co chwilę ciekawość. Wyjątkiem jest historia aktora motion capture, którego umiejętności kaskaderskie oraz w walce stały się animacjami samego Geralta (i zapewne nie tylko jego) już w grze.

Opowieść o tym panu od początku wzbudza zainteresowanie, jest nietypowa i czyta się ją z zapartym tchem. Właśnie to, że całość jest skonstruowana na podstawie opowieści pracowników, zdaje się największą wartością Wilczego śladu. Jankowski przeprowadził kilkadziesiąt wywiadów z różnymi osobami związanymi z produkcją Wiedźmina 3 i są to historie bardzo autentyczne i osobiste, przez co też bardziej angażujące dla czytelnika (nie wszystkie, co prawda, ale ogólnie jest na plus).

Co do samej gry, to trochę zabrakło mi informacji o powstawaniu niesamowitej minigry, która przerodziła się aż w dwie osobne pełne gry, czyli Gwinta, a rozdział, dotyczący muzyki był mało wyczerpujący, a jednocześnie bardzo ekscytujący. Cały czas podczas czytania tego rozdziału przesłuchiwałem wspominane utwory, a także miałem w głowie te wspaniałe nuty, które przygrywały mi w grze. Szkoda, że ta opowieść skończyła się tak szybko.

Autor też zbyt mało uwagi poświęca negatywnej stronie procesu produkcji, która z pewnością towarzyszyła twórcom Wiedźmina, a mianowicie „crunchowi”, czyli pracy ponad siły, po godzinach, aby wyrobić się w terminach. Książka jest zbyt pozytywna i kolorowa, a praca w korporacji raczej do takich nie należy. Szczególnie że pojawiają się momenty, delikatnie sugerujące, że coś jest na rzeczy (np. we wspomnianym powyżej wywiadzie autor zaznacza, że niektóre osoby w ogóle nie chciały się wypowiadać na temat pracy nad Wiedźminem, jest to dla nich zamknięty rozdział. Też w samej książce zdań o problemach tego typu wyczytamy ledwie kilka, temat jest obecny, ale między wierszami). Rozumiem, że autorowi nie zależało na taniej kontrowersji, co się ceni, ale jednak brakuje balansu w opowieści i przez to jawi nam się obraz korporacji, w której każdy się realizuje, spełnia marzenia, jest radośnie, kolorowo, a w owocowe czwartki pracownicy dostają baloniki z wymalowanymi na nich uśmieszkami (no dobra trochę się zagalopowałem, ale wiecie, o co chodzi). Trudno mi w to uwierzyć.

Jedno zdanie nie o samej książce, ale produkcji gry Wiedźmin. Ostatnio przeczytałem kilka książek, dotyczący gamedevu i co mnie uderzyło, to fakt, że mało która firma na poważnie podchodzi do kwestii wiarygodnych i angażujących fabuł. Zwykle jest to coś najmniej istotnego, co skleja się na sam koniec, aby jakoś tę grę trzymało. Dobrym przykładem są gry Ubistoftu, w których historie są aż niespotykanie nudne, a dialogi postaci przyprawiają o senność. Z kolei za pomocą książki Jankowskiego możemy zobaczyć, jak to wyglądało w CD Projekt Red i jest to naprawdę obrazek podnoszący na duchu, bo w trakcie lektury możemy odnieść wrażenie, że to właśnie warstwa fabularna była dla „Redów” najważniejsza. I to widać w samej grze.

Mamy w drużynie prawdziwych pisarzy, ludzi z doświadczeniem, dział questowców, którego członkowie zajmowali się wyłącznie wymyślaniem zadań i dbaniem o ich logikę. Co więcej „Redzi” wprowadzili specjalny system, który pozwalał pisarzom niemającym doświadczenia w programowaniu wprowadzać zmiany w sposób przejrzysty i zrozumiały, poprzez odpowiednio zaprojektowany interfejs tworzenia zadań i wprowadzania zmian. Myślę, że to właśnie tak silne nastawienie na świetne historie, opowiadane nam w grze na każdym kroku, sprawiło że gra jest tak unikatowa. Bez znaczenia czy jest to wielkie zadanie główne, czy niewielkiej długości quest poboczny – zadanie miało mieć angażującą opowieść, i tak też się stało.

Oczywiście nie neguję innych aspektów gry, jak przepiękny otwarty świat, mnóstwo detali, zniewalającą grafikę i interesujące pomysły gameplay’owe, ale to właśnie opowieści, te duże i małe, mają największy ładunek emocjonalny, dzięki któremu po latach pamiętamy historię Krwawego Barona, walkę z gigantem na Undvik czy nawet proste zadania z tablic ogłoszeniowych.

Podsumowując książka Zbigniewa Jankowskiego Wilczym śladem. Historia powstania gry Wiedźmin 3 jest bardzo dobrą pozycją nie tylko dla fanów uniwersum, stworzonego przez Andrzeja Sapkowskiego. Dla nich jest świetnym uzupełnieniem wiedzy, a także skarbnicą ciekawostek. To książka skierowana też do osób, które chciałyby poszerzyć swoją wiedzę o procesie powstawania gier. Ja sam nie miałem dużego pojęcia na ten temat i sądzę, że dużo się dowiedziałem. Nawet zmieniło mi się w pewnym sensie spojrzenie na gry, ponieważ jestem w stanie zrozumieć, dlaczego niektóre elementy gry wyglądają tak, a nie inaczej itp. Więc dla graczy jest to wartość sama w sobie. Niestety niektóre wstawki fabularyzowane czyta się z poczuciem dyskomfortu, aczkolwiek jest to mniejszość. Niemniej jednak bardzo polecam.

Wojciech Lemański – Absolwent filologii polskiej na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Współpracował przy pisaniu tekstów z dwutygodnikiem „ArtPapier” oraz półrocznikiem „Postscriptum Polonistycze”. Pracował przy organizacji festiwalu „Na pograniczu kultur” w Białymstoku. Pasjonat gór, historii polskiego himalaizmu oraz gier video. Od 2020 r. współpracuje z Fundacją Wielki Człowiek w zakresie badania oraz realizacji procesów archiwistycznych związanych ze spuścizną Jerzego Kukuczki. Jest również współorganizatorem wielu inicjatyw kulturalnych.

Możesz wesprzeć moją działalność „stawiając mi kawę”