Trzecia część to zarazem pierwsza, która stara się wyjść poza wąskie grono odbiorców, jakie dotychczas stanowili czytelnicy posługujący się godką. Przygody Hanusika i Sznupoka to dwujęzyczna wersja trzech opowiadań, spisana zarówno „po naszymu”, jak i po polsku. Cieszę się, że to właśnie ta część została nam zaserwowana w taki sposób, uważam, że jako jedyna ma szanse naprawdę trafić do szerszego grona odbiorców i zaciekawić ich historią Śląska, o której Amerykanie (Hamerykanie) chcieli nakręcić film „Pon cynku” (jeden z tytułów opowiadań). Jednak nie wydaje mi się to do końca udanym zabiegiem. Być może to kwestia tego, że zżyłam się z „godającym” Komisorzem i jego pomocnikami (zawsze ktoś mu pomagał) i niektóre fragmenty mają szanse wybrzmieć tylko w „oryginale”. Niemniej jednak, momentami płakałam ze śmiechu, niemającym nic wspólnego z radością, czy też dobrą zabawą, a raczej politowaniem.

Rozumiem wszelkie zabiegi mające na celu zachowanie poprawności językowej o
raz „pokazania”, a tym samym – być może – przyczynienia się do regulacji związanych z godką (sprawa uznana godki za język regionalny jest wciąż w toku), ale, na miłość boską, kota Korfantego, Heksy z Rojzy i wszystko inne – doprowadza to do efektu komicznego dla kogoś, kto zna przynajmniej podstawy godki i wmawia nam poniekąd literacki wariant godki, który nie istnieje, a przynajmniej nie w takiej formie, jakby sobie tego życzył tłumacz.

We śląskiej wersji czytamy:

Cosik srogiego wlazło do kuchnie, chyciło go za kragel i dźwigło myjter nad zol. Wylynkane ôczy Zemla Sojki stawały się coroz to wiynksze i wiynksze. Szłapami majtoł w lufcie. Te pierōństwo wziynło i ciepło z cōłkiyj siyły Zeflym ku ece. Borok piznoł się gowom ô ryczka i ôstoł tak leżeć

Co zostało przetłumaczone jako:

Coś ogromnego wdarło się do kuchni, złapało go za kołnierz i podniosło na wysokość jednego metra. Przerażone oczy Józefa Sojki stawały się coraz większe. Jego stopy rozpaczliwie poruszały się w powietrzu. Napastnik z ogromną siłą cisnął Józefem w stronę kąta. Biedak uderzył głową o pozostawiony ta taboret i już więcej nie wstał.

To sugeruje m.in., że „majtanie szłapami” to „rozpaczliwe poruszanie stopami” – niech ktoś wyodrębni mi stąd „rozpaczliwe”, bo dla mnie to wartość naddana, która w mojej wyobraźni tworzy groteskowy obraz… Ok, tu mogę sama powiedzieć, że nieco się czepiam tłumaczenia, bo nie jest to „jeden do jednego” – i w większości przypadków dobrze, że nie jest, ale np. ten fragment uważam za przesadę, ślonska godka nie dźwiga takiego ciężaru słów:

Prawda je tako, że żodnyj heksy tukej u nos niy spolili – uznoł profesor – Nale żodyn niy godo, że żodnyj heksy tukey niy bōło. W ôziemnostym storoczu w Bytkowie dwie baby torturowali skiż tego, yntliś wyciepli je ino z miasta. No i po jakiymuś godo sie u nos „heksenszus”, pra? Skōndś to się wziynło

Po polsku z kolei przeczytamy:

Na pewno wiemy tylko, że nie doszło do przypadku spalenia żadnej z nich – przyznał profesor – To jednak nie upoważnia nas do twierdzenia, że czarownice w ogóle tu nie występowały. W osiemnastym wieku dwie kobiety były torturowane w Bytkowie na tę okoliczność, ostatecznie skończyło się tylko wygnaniem. No i popularne na Śląsku określenie „heksenszus”, czyli lumbago, także ma jakąś genezę, prawda?

Wyszło dość kwadratowo i zabawnie. Można było inaczej np.: „Prawda jest jednak taka, że żadnej czarownicy tutaj nie spalono – przyznał profesor – Jednak nikt nie mówi, że żadnej nie było. W osiemnastym wieku dwie kobiety były torturowane w Bytkowie z tego powodu, ostatecznie skończyło się to tylko wygnaniem”. Skąd tam „to jednak nie upoważnia nas do…”, „na tę okoliczność”, „ lumbago, także ma swoją genezę” – nie wiem, ale bawi niezmiernie zarówno mnie, jak i moich znajomych, którym tłumaczę od nowa „z naszego na polskie”.